صفر تا صد رشته ریاضیات و کاربردها (ریاضی محض)

کتاب بزرگ طبیعت را با علائم ریاضی نگاشته اند. گالیله عقیده داشت:” کتاب بزرگ طبیعت را با علائم ریاضی نگاشته اند”. زندگی همه ما با ریاضیات عجین شده است، اگر ذهن تحلیل‌گر و علاقه به محاسبات دارید در انتخاب این رشته شک نکنید. برای تحصیل در رشته ریاضی محض می‌بایست در کنکور ریاضی فیزیک شرکت کنید. رشته ریاضیات و کاربردها رشته جدیدی است که جایگزین رشته های ریاضی محض و کاربردی شده است و کمی قدیمی‌ترها با این نام می‌شناسند. ریاضیات یکی از قدیمی‌ترین شاخه‌های علم است و از این جهت امکان ورود به سایر علوم را دارد. یک ریاضیدان قبل از هرچیز باید جرات قدم‌گذاری در وادی ناشناخته‌ها را داشته باشد.

همان طور که فیثاغورس ادعا کرد: ” بدون ریاضیات شاید هنر و ادبیات داشته باشیم ولی تکنولوژی و صنعت هرگز چیزی در جهان وجود ندارد که با عدد قابل بیان نباشد”. تمام صنعت و تکنولوژی مدیون علوم پایه نظیر شیمی، فیزیک، ریاضی و کامپیوتر است. پس نباید متعجب شویم از اینکه لبه‌های تکنولوژی توسط پژوهشگران علوم پایه جابه‌جا شود. در ادامه این مقاله به بررسی کامل رشته ریاضی محض و بازارکار، گرایش ها و توانایی ها و دروس این رشته می پردازیم.

آینده شغلی و بازارکار رشته ریاضی محض

اغلب ریاضیدان‌ها در کشور ما به تدریس و انتقال مفاهیم به دانشجویان و دانش‌آموزان مشغول هستند و از طرفی کرسی‌های هیئت علمی برای آن‌ها دور از انتظار نیست، علی رغم اینکه بیشتر شرکت‌های مهندسی نیاز به فردی تحلیلگر دارند که راهکارهای مقرون به صرفه را با استناد به محاسبات دقیق ارائه دهد. متاسفانه در ایران به این مهم توجه نمی‌شود حال آن که شرایط مهاجرت و پذیرش در دانشگاه‌های برتر دنیا همواره فراهم بوده و ممکن است فرصت‌های شغلی در آن سوی مرزها برای برخی افراد جذاب‌تر باشد.

شاید برایتان جالب باشد که دنیای وب توسط یک فیزیکدان به نام ” تیم برنرزلی ” ساخته شد و پس از آن دنیا برای همیشه چهره دیگری به خود گرفت. پس برای جمع‌بندی می‌توان گفت فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند پس از پایان تحصیلات، در ادارات دولتی برای مسوولیت‌هایی که به نوعی با تجزیه و تحلیل مسائل سروکار دارند. در بخش‌ خصوصی در اموری همانند طراحی سیستم‌ها در امر بهینه‌سازی و بهره‌وری، در بخش صنعت برای اموری همانند مدل‌سازیهای ریاضی ، در آموزش و پرورش و … مسوولیت‌های متفاوتی را به عهده گیرند. در کل بازار کار رشته ریاضی محض در ایران، به طور کلی، به اندازه رشته‌های مهندسی و برخی از رشته‌های علوم پایه دیگر، گسترده و پررونق نیست. اما این بدان معنا نیست که فارغ‌التحصیلان این رشته هیچ فرصتی برای اشتغال ندارند.

اما فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیلان ریاضی محض وجود دارد:

• تدریس: تدریس در مدارس، دانشگاه‌ها و آموزشگاه‌ها یکی از رایج‌ترین مشاغل برای فارغ‌التحصیلان رشته ریاضی محض است.
• پژوهش: بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی به دنبال محققان رشته ریاضیات محض یا ریاضیات و کاربردها هستند.
• صنایع مالی: برخی از شرکت‌های مالی و بیمه‌ای به ریاضی‌دانان محض برای مدل‌سازی مالی و ریسک نیاز دارند.
• صنایع فناوری اطلاعات: برخی از شرکت‌های فناوری اطلاعات به افرادی با دانش قوی ریاضی برای توسعه الگوریتم‌ها و نرم‌افزارها نیاز دارند.
• مشاوره: فارغ‌التحصیلان ریاضی محض می‌توانند به عنوان مشاور در زمینه‌های مختلف به سازمان‌ها و شرکت‌ها کمک کنند.
• کارآفرینی: با توجه به توانایی بالای ریاضی‌دانان در حل مسئله، بسیاری از آن‌ها می‌توانند کسب‌وکار خود را راه‌اندازی کنند.

توانایی لازم رشته ریاضی:

• علاقه‌مندی به دنیای اعداد و محاسبات
• برخورداری از درک شهودی و تجسم سه بعدی
• دارای سوابق قابل قبول در دروسی مانند هندسه، گسسته، جبر، دیفرانسل و….دوران دانش آموزی
• علاقه‌مند به تدریس رشته ریاضی ( شغل احتمالی در ایران )

واحدهای درسی رشته ریاضی محض:

در کل سه گرایش برای این رشته وجود دارد که عبارتند از : ریاضی محض، ریاضی کاربردی و دبیری ریاضی.

رئیس اتحادیه بین‌المللی ریاضی‌دانان جهان در یازدهمین اجلاس آکادمی جهان سوم، عنوان کرده است که بهتر است بگوییم ریاضیات و کاربردهای آن، نه اینکه ریاضیات را به محض و کاربردی تفکیک کنیم. چرا که به اعتقاد ریاضی‌دان‌ها هیچ مقوله ریاضی نیست که روزی کاربردی برای آن پیدا نشود.

تعداد کل واحدها : حداقل ۱۳۲ واحد
دروس عمومی : ۲۰ واحد
دروس مشترک (در مجموعه علوم ریاضی) : ۲۴ واحد
دروس هسته (الزامی مشترک، الزامی و انتخابی) : ۶۰ تا ۶۲ واحد (۲ واحد در اختیار دانشجو)
دروس اختیاری : ۳۰ واحد (۲+ یا ۲- واحد در اختیار دانشجو)

دروس‌ مشترک‌ بین‌ گرایش‌های‌ ریاضی :

ریاضی‌، آنالیز، جبر، مبانی‌ ریاضیات‌، آمار، معادلات‌ دیفرانسیل‌، جبر خطی‌، مبانی‌ هندسه‌، توابع‌ مختلط‌، آنالیز عددی‌، مبانی‌ کامپیوتر، گراف‌، نظریه‌ معادلات‌ دیفرانسیل‌، نظریه‌ اعداد.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ ریاضی‌ محض‌:
جبر، آنالیز، هندسه‌ موضعی‌، توپولوژی‌، هندسه‌ دیفرانسیل‌.
دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ ریاضی‌ کاربردی‌:
تحقیق‌ در عملیات‌ ، آنالیز عددی‌ ، فرآیندهای‌ تصادفی‌، ساختمان‌ داده‌ها، سری‌های‌ زمانی‌، زبان‌ برنامه‌نویسی‌ پیشرفته

درآمد رشته ریاضی محض

درآمد فارغ‌التحصیلان رشته ریاضی محض در ایران به عوامل متعددی از جمله سطح تحصیلات، گرایش تخصصی، دانشگاه فارغ‌التحصیلی، مهارت‌های جانبی، و شرایط کلی بازار کار بستگی دارد. فرصت‌های شغلی برای این رشته شامل تدریس در سطوح مختلف، تحقیق و پژوهش در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، کار در صنایع مختلف، مشاوره و کارآفرینی است. با این حال، رقابت برای یافتن شغل مناسب در برخی حوزه‌ها بالا بوده و داشتن مهارت‌های جانبی مانند برنامه‌نویسی و آمار بسیار مهم است. برای افزایش فرصت‌های شغلی، تحصیل در مقاطع بالاتر، کسب مهارت‌های جانبی، شبکه‌سازی و انعطاف‌پذیری توصیه می‌شود. به طور کلی، نمی‌توان یک رقم مشخص برای درآمد فارغ‌التحصیلان رشته ریاضیات و کاربردها در ایران تعیین کرد.

فرق ریاضی محض و کاربردی

رشته ریاضی محض: به عنوان پایه و بنیان ریاضیات، به بررسی ساختارها، الگوها و مفاهیم بنیادین ریاضی بدون توجه به کاربردهای آن در دنیای واقعی می‌پردازد. ریاضی‌دانان محض به دنبال کشف حقایق جدید ریاضی و توسعه نظریه‌های انتزاعی هستند.

رشته ریاضی کاربردی: بر روی کاربردهای عملی ریاضیات در سایر علوم و مهندسی تمرکز دارد. ریاضی‌دانان کاربردی از ابزارهای ریاضی برای حل مسائل واقعی در حوزه‌هایی مانند فیزیک، مهندسی، اقتصاد، علوم کامپیوتر و… استفاده می‌کنند.

همینطور دو رشته دروس مشترکی مانند جبر، آنالیز و هندسه دارند، اما دروس تخصصی آن‌ها متفاوت است. ریاضی محض به مباحثی مانند جبر مجرد، توپولوژی و نظریه اعداد می‌پردازد، در حالی که ریاضی کاربردی به مباحثی مانند معادلات دیفرانسیل، تحلیل عددی، تحقیق در عملیات و آمار می‌پردازد.

گرایش های رشته ریاضی محض

جبر: به مطالعه ساختارهای جبری مانند گروه‌ها، حلقه‌ها و میدان‌ها می‌پردازد. این گرایش از رشته ریاضی محض در رمزنگاری، نظریه کدگذاری و بسیاری از حوزه‌های دیگر کاربرد دارد.

آنالیز: این گرایش به مطالعه مفاهیمی مانند حد، مشتق، انتگرال، سری‌ها و توابع می‌پردازد. آنالیز در بسیاری از حوزه‌های علمی از جمله فیزیک، مهندسی و اقتصاد کاربردهای فراوانی دارد.

نظریه اعداد: نظریه اعداد به مطالعه خواص اعداد صحیح می‌پردازد. این گرایش در رمزنگاری و نظریه کدگذاری کاربردهای مهمی دارد.

ریاضیات مالی: این گرایش به کاربرد ریاضیات در حوزه مالی می‌پردازد و موضوعاتی مانند مدل‌سازی قیمت دارایی‌ها، مدیریت ریسک و بهینه‌سازی پرتفولیو را پوشش می‌دهد.

ریاضیات محاسباتی: این گرایش رشته ریاضی محض به استفاده از رایانه‌ها برای حل مسائل ریاضی پیچیده می‌پردازد و در حوزه‌های مختلفی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و پردازش تصویر کاربرد دارد.

توپولوژی: توپولوژی به مطالعه خواصی از فضاها می‌پردازد که تحت تغییر شکل‌های پیوسته حفظ می‌شوند. این گرایش در فیزیک نظری، علوم کامپیوتر و اقتصاد کاربرد دارد.

دانشگاه های مهم رشته ریاض محض

• دانشگاه تهران
• دانشگاه خوارزمی ( کرج – تهران)
• دانشگاه اصفهان
• دانشگاه ارومیه
• دانشگاه صنعتی اصفهان
• دانشگاه شهید باهنر کرمان
• دانشگاه صنعتی شریف
• دانشگاه فردوسی مشهد
• دانشگاه امیرکبیر تهران
• دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار
• دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تهران

سخن آخر

امیدواریم که توانسته باشیم به تمامی سوالات شما درباره رشته ریاضی محض یا رشته ریاضیات و کاربردها پاسخ داده باشیم. با این حال اگر سوالی دارید می توانید از طریق کامنت این مقاله مطرح کنید. کلاسند علاوه بر مشاوره تحصیلی آنلاین به زودی بستری برای کلاس‌های آنلاین فراهم خواهد کرد از شما سپاسگزاریم که همراه ما هستید.